ZSOŚS.440.42.2018

Na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096) oraz art. 12 pkt 2, art. 22, art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 ze zm.) w zw. z art. 160 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych  (Dz.U. z 2018 r., poz. 1000 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pani M. S., zam.  w N., na nieudostępnienie danych osobowych sprawców zdarzenia drogowego oraz danych osobowych funkcjonariuszy policji uczestniczących w powyższym zdarzeniu przez Komendanta Miejskiego Policji w C.,

umarzam postępowanie

UZASADNIENIE

W dniu […] października 2017 r. do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (obecnie: „Urząd Ochrony Danych Osobowych”) wpłynęła skarga Pani M. S. (zwanej dalej: „Skarżącą”) na nieudostępnienie danych osobowych sprawców zdarzenia drogowego, które miało miejsce […] oraz danych osobowych funkcjonariuszy policji uczestniczących w powyższym zdarzeniu przez Komendanta Miejskiego Policji w C. (zwany dalej: „Komendantem”). Jak wskazała Skarżąca dane te są jej niezbędne do wszczęcia postępowania sądowego. W uzasadnieniu skargi Skarżąca podniosła, że w wyniku ww. wypadku doznała stałego uszczerbku na zdrowiu, co uniemożliwia jej normalne funkcjonowanie w życiu codziennym. Wobec tego zamierza wystąpić  z powództwem o zadośćuczynienie przeciwko funkcjonariuszom policji oraz złożyć zawiadomienie  o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa. Na potwierdzenie powyższego załączyła do skargi kopię dokumentacji medycznej.

Skarżąca wniosła o podjęcie przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych osobowych działań polegających na wydaniu decyzji nakazującej Komendantowi udostępnienie żądanych danych. Pismami z […] października 2017 r., […] października 2017 r., […] października 2017 r. oraz […] października 2017 r., […] października 2017 r. Skarżąca zwróciła się do Komendy Miejskiej Policji w C. o wydanie notatki służbowej opisującej ustalenia zdarzenia drogowego, które miało miejsce […] oraz udostępnienie danych osobowych, w tym adresowych i służbowych funkcjonariuszy policji, którzy przybyli na miejsce tego wypadku.

W toku postępowania zainicjowanego skargą, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych uzyskał wyjaśnienia odnośnie okoliczności sprawy, zapoznał się z materiałem dowodowym i dokonał następujących ustaleń.

Pismem z […] listopada 2017 r. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych zwrócił się do Komendanta, będącego administratorem danych osobowych, o ustosunkowanie się do treści skargi i złożenie pisemnych wyjaśnień. O powyższej czynności Generalny Inspektor poinformował Skarżącą (pismo z […] listopada 2017 r. w aktach sprawy). W dniu […] grudnia 2017 r.  do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpłynęło pismo Komendanta  […], w którym wskazał, że pismo Skarżącej z […] października 2017 r. zostało przekazane do Wydziału Ruchu Drogowego KMP w C. celem udzielenia odpowiedzi. W dniu […] października 2017 r. Naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego KMP w C. poinformował Skarżącą, że dokonano sprawdzenia dokumentacji służbowej, jednak nie odnaleziono informacji o wypadku drogowym z […] (znak: […]). W dniu […] października 2017 r. M. S. przekazała telefonicznie funkcjonariuszowi policji Komendy Miejskiej Policji w C. swoje zastrzeżenia odnośnie ww. pisma oraz wskazała dodatkowe dane na temat wypadku drogowego (notatka z przeprowadzonej rozmowy została udokumentowana w rejestrze przyjęć interesantów Komendy Miejskiej Policji w C. i załączona do akt sprawy). W dniu […] października 2017 r. Skarżąca została przyjęta przez Komendanta oraz złożyła „wniosek o ustalenie i udostępnienie danych osobowych, adresowych oraz służbowych funkcjonariuszy policji”, a także zwróciła się o podjęcie czynności w związku z zaginięciem akt w Komendzie Miejskiej Policji w C., związanych  z przedmiotowym wypadkiem (notatka z przeprowadzonej rozmowy oraz kopie pism Skarżącej znajdują się w aktach sprawy). Korespondencja uzupełniająca w postaci e-maili została nadesłana przez Skarżącą […] października 2017 r. i […] października 2017 r. (kopie pism w aktach sprawy).  W związku z tym dokonano ponownej weryfikacji spisu dokumentów przekazanych do archiwum dotyczących wypadków drogowych. W znajdującym się w składnicy akt „rejestrze śledztw  i dochodzeń” założonego […] i zakończonego […] oraz dzienniku korespondencji nie odnaleziono informacji o zaistniałym zdarzeniu drogowym. Dopiero w „książce wydarzeń prowadzonej przez oficera dyżurnego jednostki policji” odnaleziono, pod poz. […], zapis o zgłoszonej kolizji drogowej oraz markach i numerach rejestracyjnych pojazdów biorących udział w tym zdarzeniu. Dalsza część wpisu, jak wskazuje Komendant, świadczy natomiast o tym , że w wyniku zdarzenia osoby lub osoba zostały przewiezione do szpitala, a w celu ustalenia doznanych obrażeń przez te osoby oraz właściwego zakwalifikowania zdarzenia do szpitala skierowano patrol policji. Ponadto ustalono dane funkcjonariuszy policji pełniących służbę w dniu zdarzenia drogowego oraz dane funkcjonariuszy, którzy zostali skierowani do szpitala celem dokonania powyższych ustaleń. Z kolei w wyniku analizy zapisów w dzienniku korespondencyjnym Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Rejonowej Policji w C., rozpoczętym […] i zakończonym […] według Komendanta można jedynie domniemywać dane osobowe w postaci imienia i nazwiska sprawcy zdarzenia drogowego, zakwalifikowanego jako wykroczenie z art. 86 § 1 k.w. W dokonaniu bliższych ustaleń nie pomogły również dane zawarte  w dostępnych policji systemach informatycznych. W dniu […] października 2017 r. wydano „zaświadczenie o zdarzeniu drogowym” ([…]) zawierające pozyskane informacje. Z kolei […] października 2017 r. skierowano do Skarżącej pismo, w którym wskazano imiona i nazwiska policjantów wykonujących czynności służbowe przy kolizji drogowej oraz ich identyfikatory kadrowe. Pisma Skarżącej w części dotyczącej podania stanowisk tych policjantów zostały przekazane do Komendy Wojewódzkiej Policji w K., będącej następcą prawnym Komendy Wojewódzkiej Policji  w C.. W dniu […] listopada 2017 r. Skarżąca złożyła do Komendy Miejskiej Policji w C. kolejne pismo, w którym zarzuciła Komendantowi utrudnianie uzyskania żądanych danych. Po dokonaniu ponownego sprawdzenia w składnicy akt uzyskano numery legitymacji służbowych policjantów, które zostały przekazane Skarżącej w piśmie z […] listopada 2017 r. (pismo […] w aktach sprawy). Komendant wskazał, że Skarżącej zostały przekazane informacje o uczestnikach zdarzenia drogowego oraz dane osobowe funkcjonariuszy policji, w takim zakresie, w jakim dysponowała Komenda Miejska Policji w C.. Komendant zwrócił uwagę także na fakt, że ww. funkcjonariusze policji przeszli na zaopatrzenie emerytalne, w związku z czym dysponentem ich danych osobowych jest Zakład Emerytalno – Rentowy MSWiA, do którego winna zwrócić się Skarżąca.

Ponadto w uzupełnieniu materiału dowodowego, w załączeniu do pisma z […] października 2018 r., Komendant nadesłał kopię pisma z […] grudnia 2017 r., stanowiącą odpowiedź na zarzuty formułowane przez Skarżącą wobec Komendanta, a odnoszące się do utrudniania dostępu do pisemnie zawnioskowanych danych. W piśmie tym wskazano, że Skarżąca otrzymała korespondencję oraz zaświadczenie zawierające ustalenia faktyczne, poczynione w oparciu o dostępną dokumentację  w jednostce, a także była informowała telefonicznie i osobiście przez funkcjonariuszy policji  o czynionych ustaleniach. Do pisma z października 2018 r. załączono także kopie złożonego przez Skarżącą zawiadomienia o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa oraz dalszych pism związanych  z niedopełnieniem obowiązków służbowych przez funkcjonariuszy policji w związku z czynnościami podejmowanymi w miejscu zdarzenia drogowego z udziałem Skarżącej, w tym kopię postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwo z […] marca 2018 r. wydanego przez Asesora Prokuratury Rejonowej w L. Wskazaną przyczyną odmowy było przedawnienie karalności czynu.

W tym miejscu należy wskazać, że z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 2018 r.  o ochronie danych osobowych, tj. 25 maja 2018 r. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych stał się Prezesem Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Zgodnie z art. 160 tej ustawy postępowania prowadzone przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem 25 maja 2018 r. prowadzone są przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych zgodnie z zasadami określonymi w k.p.a. Wszelkie czynności podejmowane przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych przed dniem 25 maja 2018 r. pozostają skuteczne.

W takim stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych  zważył, co następuje:

Odnosząc się do żądania Skarżącej nakazania udostępnienia przez Komendanta Miejskiego Policji w C. danych osobowych, w tym adresowych i służbowych funkcjonariuszy policji, wykonujących czynności służbowe w miejscu zdarzenia drogowego z jej udziałem, które miało miejsce […] w K., a także danych osobowych sprawców tego zdarzenia, wskazać należy, że w wyniku przeprowadzonego w sprawie postępowania wyjaśniającego stwierdzono, że  Skarżącej udostępniono te dane, które zawarte były w istniejących jeszcze zbiorach, pozostających w dyspozycji jednostki. Należy zauważyć, że upływ ponad 20 lat od zdarzenia czyni niemożliwym odtworzenie wszystkich danych osób uczestniczących w zdarzeniu drogowym. Administrator danych przekazał Skarżącej dane osobowe w zakresie imion i nazwisk, numerów legitymacji służbowych i identyfikatorów kadrowych funkcjonariuszy policji wykonujących czynności służbowe przy ww. zdarzeniu drogowym, a także imię i nazwisko sprawcy zdarzenia oraz numerów rejestracyjnych, marek pojazdów biorących w nim udział. Powyższe wynika z załączonych do akt pism m.in. z […] października 2017 r, z […] października 2017 r., z […] listopada 2017 r. Jednocześnie wskazał, że adresy prywatne policjantów nie podlegają udostępnieniu z uwagi na prywatność osoby fizycznej. Stanowisko jest uzasadnione tym, że adresy zamieszkania funkcjonariuszy policji nie mają charakteru informacji publicznej. Jednocześnie mogło by to doprowadzić do naruszenia konstytucyjnego prawa do prywatności ww. osób.

W związku z powyższym stosownie do postanowień art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, zwanej dalej k.p.a., gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. W doktrynie wskazuje się, że: „bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, o której stanowi art. 105 § 1 k.p.a., oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Przesłanka umorzenia postępowania może istnieć jeszcze przed wszczęciem postępowania, co zostanie ujawnione dopiero  w toczącym się postępowaniu, a może ona powstać także w czasie trwania postępowania, a więc  w sprawie już zawisłej przed organem administracyjnym” (B. Adamiak, J. Borkowski, „Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz”, 14. wydanie, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2016, s. 491).

Ustalenie przez organ publiczny zaistnienia przesłanki, o której mowa w art. 105 § 1 k.p.a., zobowiązuje go, jak podkreśla się w doktrynie i orzecznictwie, do umorzenia postępowania, bo nie ma wówczas podstaw do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty, a dalsze prowadzenie w takiej sytuacji postępowania stanowiłoby o jego wadliwości, mającej istotny wpływ na wynik sprawy. Bezprzedmiotowość postępowania może być także wynikiem zmiany stanu faktycznego sprawy.

Postępowanie prowadzone przez Prezesa Urzędu jest ukierunkowane na wydanie decyzji administracyjnej na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Według tego przepisu w przypadku naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych Prezes Urzędu z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej, w drodze decyzji administracyjnej nakazuje przywrócenie stanu zgodnego z prawem, a w szczególności: 1) usunięcie uchybień, 2) uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie, udostępnienie lub nieudostępnienie danych osobowych, 3) zastosowanie dodatkowych środków zabezpieczających zgromadzone dane osobowe, 4) wstrzymanie przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, 5) zabezpieczenie danych lub przekazanie ich innym podmiotom, 6) usunięcie danych osobowych. Warunkiem wydania przez organ rozstrzygnięcia, o którym mowa  w ww. przepisie, jest istnienie stanu naruszenia prawa do ochrony danych osobowych w chwili wydania decyzji administracyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 listopada 2001 r. (sygn. akt II SA 2702/00) stwierdził: „(…) skoro w toku prowadzonego (…) postępowania administracyjnego zniesiony został stan naruszenia prawa, którego miało dotyczyć rozstrzygnięcie, to postępowanie stało się bezprzedmiotowe. W świetle przepisu art. 18 ust. 1 ustawy, wszczęte przez GIODO (obecnie: „PUODO”) z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej postępowanie dotyczące naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych może zakończyć się tylko wydaniem decyzji administracyjnej nakazującej administratorowi danych przywrócenie stanu zgodnego z prawem,  a w szczególności: usunięcie uchybień, uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie, udostępnienie lub nieudostępnianie danych osobowych, zastosowanie dodatkowych środków zabezpieczających zgromadzone dane, wstrzymanie przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, zabezpieczenie danych lub przekazanie ich innym podmiotom, usunięcie danych osobowych. W stanie faktycznym rozpatrywanej sprawy żadna taka decyzja wydana być nie mogła, gdyż stan naruszenia został wcześniej przywrócony do stanu zgodnego z prawem (...)”.

W sytuacji, gdy wnioskowane przez Skarżącą dane osobowe funkcjonariuszy policji, sprawcy zdarzenia oraz numerów rejestracyjnych i marek pojazdów biorących udział w tym zdarzeniu zostały jej udostępnione przez administratora danych z posiadanych przez niego zbiorów, badanie legalności, w kontekście ustalenia ewentualnego zaistnienia przesłanek dla sformułowania nakazu, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy, byłoby oczywiście bezprzedmiotowe.

W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak na wstępie.

Na podstawie art. 127 § 3 Kpa od decyzji przysługuje stronie prawo do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia stronie. Strona ma prawo do zrzeczenia się prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Zrzeczenie się prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy powoduje, że decyzja staje się ostateczna i prawomocna. Jeżeli strona nie chce skorzystać z prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, ma prawo do wniesienia skargi na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie,  w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej stronie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu (adres: ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa). Wpis od skargi wynosi 200 złotych. Strona ma prawo ubiegania się o prawo pomocy, w tym zwolnienie od kosztów sądowych.